ราคาน้ำมันตลาดโลกขยับสูงขึ้น แต่ยังคงต่ำกว่าช่วงก่อนเกิดวิกฤติโควิด-19 และหลังหมดโควิด-19 พลังงานจะเข้าสู่ New Normal พลังงานฟอสซิลจะลดความสำคัญลง พลังงานทางเลือกจะมีบทบาทมากขึ้น
มนูญ ศิริวรรณ ผู้เชี่ยวชาญด้านพลังงาน กล่าวว่า ตอนนี้ราคาน้ำมันตลาดโลกมีการปรับฐาน จากเดิมอยู่ที่ระดับ 20 เหรียญสหรัฐ/บาร์เรล ขณะนี้ปรับขึ้นมาอยู่ที่ 30 เหรียญสหรัฐ/บาร์เรล เป็นผลมาจากการผ่อนคลายมาตรการล็อกดาวน์ในหลายๆ ประเทศทั่วโลก รวมทั้งประเทศไทยด้วย ทำให้ความต้องการน้ำมันปรับตัวสูงขึ้น และมีแนวโน้มว่าในอีก 1 หรือ 2 เดือนข้างหน้า สถานการณ์จะยิ่งดีขึ้น เพราะกำลังจะเข้าสู่ฤดูร้อน บ้านเราเข้าสู่ฤดูร้อนมาหลายเดือนแล้ว กำลังจะเข้าสู่ฤดูฝน แต่ในต่างประเทศ โดยเฉพาะในแถบยุโรปและสหรัฐ เพิ่งจะเข้าสู่ฤดูร้อน เพราะฉะนั้นกิจกรรมทางเศรษฐกิจก็เพิ่งจะเริ่มต้น ก็ยิ่งทำให้มีความต้องการน้ำมันสูงขึ้น
ฉะนั้นในด้านของดีมานด์ ความต้องการก็จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ในขณะที่ด้านซัพพลายนั้น การลดการผลิตของกลุ่มโอเปกและพันธมิตร หรือที่เรียกว่า โอเปกพลัส ก็เริ่มต้นมาได้ 2 สัปดาห์แล้ว ตั้งแต่เริ่มวันที่ 1 พฤษภาคมเป็นต้นมา ปรากฏว่าทุกประเทศได้ปฏิบัติตามข้อตกลงอย่างดี ทำให้ในช่วง 14 วันแรก สามารถลดการผลิตได้ถึง 5.5 ล้านบาร์เรล/วัน ในขณะที่ประเทศที่อยู่นอกกลุ่มโอเปกก็มีการลดการผลิต เนื่องจากราคาน้ำมันไม่จูงใจ เป็นการลดตามกลไกตลาด กลไกราคา
เดือนนี้ซัพพลายก็เข้าสู่ตลาดน้อยลง ในขณะที่ดีมานด์เพิ่มขึ้น ทำให้ราคาน้ำมันขยับปรับตัวสูงขึ้น จาก 20 เหรียญสหรัฐ/บาร์เรล มาอยู่ที่ 30 เหรียญสหรัฐ/บาร์เรล และแนวโน้มเดือนมิถุนายน ราคาน้ำมันก็จะปรับตัวเพิ่มขึ้นอีก อย่างน้อยๆ ก็มาอยู่ที่ 35 เหรียญสหรัฐ/บาร์เรล ตอนนี้ราคาน้ำมันเปลี่ยนจากขาลงมาเป็นขาขึ้น จะเห็นว่าราคาขายปลีกน้ำมันบ้านเรามีการปรับราคาสูงขึ้นถี่ขึ้นในช่วง 2 สัปดาห์นี้ ก็ปรับตัวขึ้นมาติดต่อกันหลายวัน
อย่างไรก็ตาม ราคาน้ำมันที่ปรับขึ้น เป็นการปรับขึ้นหลังจากที่ลดลงไป 50% ตั้งแต่ต้นปีมาจนถึงขณะนี้ ก่อนหน้านี้ลดลงไปถึง 60% และช่วงนี้ก็ขยับขึ้นมา ถึงแม้จะปรับขึ้นมาบ้าง แต่ก็ยังต่ำกว่าช่วงก่อนที่จะเกิดวิกฤติโควิด-19 แม้ว่าราคาจะขยับขึ้น แต่คิดว่าต้นทุนสินค้าก็ไม่ได้ขยับขึ้นมาก ประกอบกับช่วงนี้ปัจจัยเรื่องเศรษฐกิจไม่ค่อยดี เพราะฉะนั้นก็ไม่ได้กระทบเรื่องของต้นทุนการผลิตและราคาสินค้ามากนัก
“สถานการณ์หลังโควิด-19 คิดว่าเรื่องพลังงานจะเข้าสู่ New Normal เข้าสู่วิถีใหม่ เนื่องจากพลังงานฟอสซิลน่าจะลดความสำคัญลง แม้ว่าจะมีราคาถูกลง แต่เนื่องจากวิถีชีวิตใหม่จะเน้นเรื่องความสะอาด เรื่องของสุขภาพ และเรื่องของสิ่งแวดล้อมมากขึ้น เพราะฉะนั้นพลังงานที่จะเข้ามามีบทบาทมากขึ้นก็คือเรื่องพลังงานหมุนเวียน หรือพลังงานทดแทน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง สำหรับบ้านเรา พลังงานทดแทนที่จะเข้ามาทดแทนพลังงานจากฟอสซิล ก็น่าจะเป็นพลังงานสะอาด เช่น เชื้อเพลิงชีวภาพที่จะมาทดแทนพลังงานฟอสซิล ในเรื่องของเบนซินและดีเซล ก็จะมีเรื่องของแก๊สโซฮอล์ เรื่องของไบโอดีเซลที่มาทดแทน”
มนูญ กล่าวว่า เรื่องการผลิตไฟฟ้า ก็จะมีเรื่องการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานขยะที่จะมาทดแทนการผลิตไฟฟ้าจากถ่านหิน จากก๊าซธรรมชาติ เพราะจะช่วยลดมลภาวะ และทำให้ก๊าซเรือนกระจกลดลง ขณะเดียวกันเทคโนโลยีของพลังงานทดแทน หรือพลังงานหมุนเวียนจะก้าวหน้าขึ้นไปเยอะมาก ก็จะทำให้ต้นทุนของการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนนั้นมีราคาถูกลง
ในส่วนของประชาชนอาจยังไม่ค่อยคุ้นเคยกับพลังงานทางเลือก เพราะยังไม่มีการใช้กันอย่างกว้างขวางเหมือนกับพลังงานฟอสซิล อย่างไรก็ตาม สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน หรือ กกพ. ได้ริเริ่มโครงการให้ความรู้กับสื่อมวลชน โดยเฉพาะสื่อมวลชนในภูมิภาค ที่จะใกล้ชิดกับประชาชนมากกว่า สามารถที่จะสื่อสารกับประชาชนอย่างใกล้ชิด เพราะฉะนั้น กกพ.จึงมีโครงการให้ความรู้ด้านพลังงานทางเลือกกับสื่อมวลชน
โดยมีการจัดสัมมนาสื่อมวลชนในภูมิภาคขึ้นในภูมิภาคต่างๆ 6 ครั้งด้วยกัน เป็นการให้ความรู้ด้านพลังงานทางเลือกกับสื่อมวลชนเหล่านี้ ทั้งการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานขยะ ทำให้สื่อมวลชนมีความรู้ในเรื่องเหล่านี้มากขึ้น สามารถนำไปถ่ายทอดให้กับประชาชนในพื้นที่ได้มีความเข้าใจกับเกี่ยวกับพลังงานทางเลือกเหล่านี้มากขึ้น ซึ่งประชาชนในพื้นที่ก็มีส่วนอย่างมากในการที่จะรณรงค์ หรือให้ความเห็นชอบในการก่อสร้างโรงไฟฟ้าหรือไม่ก่อสร้าง
ในการลงไปสร้างโรงไฟฟ้าในพื้นที่บางครั้งไม่สามารถจะทำได้ เพราะประชาชนในพื้นที่ไม่เข้าใจ มีการต่อต้าน เพราะฉะนั้นถ้าเราให้ความรู้ที่ถูกต้องกับประชาชนในพื้นที่ ประชาชนมีความเข้าใจว่าโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์มีประโยชน์อย่างไร โรงไฟฟ้าจากพลังงานขยะ นอกจากช่วยกำจัดขยะแล้ว ยังสามารถนำไปใช้ประโยชน์ให้เกิดพลังงานไฟฟ้าได้ พลังงานไฟฟ้าเหล่านี้จะทำให้ประชาชนสามารถใช้ไฟได้ในราคาถูก รวมทั้งมีเรื่องของกองทุนพัฒนาไฟฟ้าที่จะไปช่วยพัฒนาพื้นที่ได้ด้วย สิ่งเหล่านี้จะเป็นประโยชน์กับประชาชนในพื้นที่
ประโยชน์ที่ประชาชนจะได้จากพลังงานทางเลือก มนูญ กล่าวว่า ในระยะสั้น ถ้าเราส่งเสริมให้ประชาชนมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องพลังงานทางเลือก ประชาชนก็จะมีทางเลือกมากขึ้นในการใช้ไฟฟ้า เช่น เรื่องของพลังงานไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์ ถ้าประชาชนเลือกที่จะเป็นผู้ผลิตไฟเอง โดยการติดตั้งโซลาร์รูฟ หรือแผงเซลล์แสงอาทิตย์ที่ติดตั้งบนหลังคา ก็จะช่วยให้ประชาชนประหยัดเงินจากการที่ต้องซื้อไฟ และสามารถผลิตไฟฟ้าใช้ได้เอง ขณะเดียวกันไฟฟ้าส่วนที่เหลือใช้ก็สามารถขายให้การไฟฟ้าได้ด้วย ทำให้ประชาชนเปลี่ยนจากผู้บริโภคเป็นผู้ผลิต คือเป็นโพรซูเมอร์ จากเดิมเป็นคอนซูเมอร์อย่างเดียว คือเป็นผู้ผลิตด้วยและเป็นผู้ใช้ไฟด้วย
ส่วนพลังงานไฟฟ้าจากขยะ ประโยชน์ก็มีทั้งระยะสั้นและระยะยาว ระยะสั้นก็คือ ถ้ามีความเข้าใจเรื่องของพลังงานไฟฟ้าจากขยะ ก็จะได้ร่วมกันรณรงค์ให้เกิดโรงไฟฟ้าขยะในพื้นที่ ซึ่งจะเป็นการช่วยกำจัดขยะที่ขณะนี้ก่อให้เกิดมลภาวะสูงมากในแต่ละชุมชน เพราะการกำจัดขยะนั้นทำได้ไม่หมด แล้ววิธีการกำจัดขยะก็ใช้วิธีกลบฝังเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งเป็นวิธีที่อาจก่อให้เกิดมลภาวะได้ เพราะฉะนั้นถ้าเราใช้วิธีสร้างโรงไฟฟ้าขยะ จะเป็นการแก้ปัญหาขยะในระยะยาว และจะได้ผลพลอยได้คือได้ไฟฟ้าด้วย
สำหรับการทำความเข้าใจกับสังคมผ่านเครือข่ายสื่อมวลชนไทยใส่ใจทางเลือกใหม่พลังงานไฟฟ้านั้น ก่อนหน้านี้เราตั้งใจว่าหลังจากที่จัดเสวนาใน 6 ภูมิภาคเรียบร้อยแล้ว จะพาสื่อมวลชนไปดูงาน ทั้งเรื่องของโรงไฟฟ้าขยะ และโรงไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ แต่ก็ติดวิกฤติโควิด-19 เสียก่อน จึงได้ไปดูเฉพาะโรงไฟฟ้าจากขยะเท่านั้น ส่วนโรงไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ยังไม่ได้ไป ก็หวังว่าหลังจากสถานการณ์โควิด-19 เบาบางไปแล้ว เราจะสามารถพาสื่อมวลชนไปดูงานได้ต่อ
และหลังจากดูงานเสร็จเรียบร้อยแล้ว เราจะขออาสาสมัครสื่อมวลชนจากภูมิภาคต่างๆ อาจเป็นภูมิภาคละ 10 หรือ 20 คน มาเป็นแกนนำในการสร้างเครือข่ายสื่อมวลชนขึ้นมา และจากเครือข่ายสื่อมวลชนนี้เราจะรวมตัวกันเป็นเครือข่ายสื่อมวลชนในโครงการสร้างความรู้ให้กับสื่อมวลชนในเรื่องของพลังงานไฟฟ้า และพลังงานขยะ เพื่อนำความรู้นี้ไปสู่ประชาชนในพื้นที่ให้เป็นระบบอีกทีหนึ่ง ซึ่งจะเป็นโครงการระยะยาวของ กกพ. @
